Niebezpieczne kobiety

Autorzy: George R. R. Martin, Pat Cadigan, Caroline Spector, Sam Sykes, S.M. Stirling, Sherrilyn Kenyon, Joe Abbercrombie, Megan Abbott, Cecilia Holland, Melinda Snodgrass, Jim Butcher, Carrie Vaughn, Joe R. Lansdale, Megan Lindholm, Lawrence Block, Brandon Sanderson, Shanon Kay Penman, Lev Grossman, Nancy Kress, Diana Rowland, Diana Gabaldon

Wybór i redakcja: Gardner Dozois, Goerge R. R. Martin

Tytuł oryginału: Dangerous women

Tłumaczenie: Krystyna Chodorowska, Mirosław P. Jabłoński, Michał Jakuszewski, Beata Rosadzińska

Wydawnictwo: Zysk i S-ka

Rok wydania: 2015

   Antologie tematyczne cieszą się dość dużym powodzeniem.Co jakiś czas wydawane są zbiory opowiadań, które mimo różnic w klimacie czy gatunkach łączy wspólny motyw.Niebezpieczne kobiety to obszerne tomiszcze i znajdziemy w nim dwadzieścia jeden bardzo różnorodnych tekstów.Każdy z nich oscyluje wokół co najmniej jednej niezwykłej kobiety. Dominuje tu fantastyka i jej różne podgatunki, jednak znajdziemy tu również opowiadania historyczne, horrory i kryminały. Taka rozmaitość sprawia, że ciężko jednoznacznie ocenić tę pozycję.

   Część utworów, jak na przykład Bombowe laski Jima Butchera, Prawiczki Diany Gabaldon czy Księżniczka i królowa George'a R. R.Martina są wyraźnymi nawiązaniami do cykli, z jakich zasłynęli autorzy, co niestety wpłynęło na ich odbiór. Jest to szczególnie dotkliwe w przypadku ostatniego z wymienionych opowiadań, będącego kroniką uzupełniającą historię uniwersum Pieśni lodu i ognia, gdyż czytelnikom nie znającym kulisów tego świata opowiadanie może wydać się nużące.. Podobnie jest w przypadku dwóch wcześniej wymienionych utworów, stanowią one świetnie uzupełnienie cykli Akta Harry'ego Dresdena oraz Obcej, jednak dla czytelników, którzy nie mieli styczności z seriami, mogą wydać się nieco niepełne. No i w przypadku Bombowych lasek już na samym początku zostajemy uraczeni bardzo nieładnym spojlerem, który zdecydowanie może odebrać przyjemność z poznawania przygód Harry'ego Dresdena, tym bardziej, że jeszcze nie wszystkie tomy wydano w Polsce.

   Znajdziemy tu również opowiadania niepowiązane z innymi tekstami, napisane przez autorów dobrze już znanych polskim czytelnikom. Takimi tekstami na pewno są Też mi desperado Joe Abercrombiego, Cienie dla Ciszy w lasach piekła Brandona Sandersona oraz Sąsiedzi Megan Lindholn, znanej w Polsce z książek wydanych pod pseudonimem Robin Hobb. Pozostali twórcy nie są aż tak rozpoznawalni, co nie znaczy wcale, że ich utwory są gorsze. Wszystkie teksty stanowią natomiast świetną okazję do poznania ich twórczości i mogą stanowić dobry pretekst do sięgnięcia po inne książki.

   W tak dużym zbiorze trudno spamiętać wszystkie opowiadania, jednak do tekstów, które wywarły na mnie największe wrażenie zaliczyć muszę Imię bestii Sama Sykesa, gdzie w bardzo niezwykły sposób została potraktowana ludzkość. Lektura pozostawia ogromny niedosyt odnośnie szczegółów wykreowanego świata, ale dzięki temu zapada w pamięć. Bardzo ciekawym opowiadaniem jest Ogłaszając wyrok S. M. Stirling, w którym poznajemy kulisy i ciężar sprawowania władzy w postapokaliptycznym świecie.

   Najważniejsza w tym zbiorze jest jednak płeć piękna: młode dziewczęta, matki, staruszki, kobiety pewne siebie i wyzwolone oraz przyciśnięte do muru przez okoliczności, w jakich się znalazły. Każda pokazuje, że potrafi być niebezpieczna, jednak tylko nieliczne są okrutne. Niektóre z zimną krwią dążą do osiągnięcia własnych celów, jak bohaterka opowiadania Wiem, jak je wybrać Lawrence Block, inne zostają zmuszone do działania w obronie własnych ideałów, jak Bonnie z opowiadania Druga arabeska bardzo powoli Nancy Kress. W opowiadaniu Dziewczyna w lustrze Lev Grossman spotkamy dziewczynę, która przez własną lekkomyślność sprowadza na innych niebezpieczeństwo. Wszystkie są w jakimś stopniu wyjątkowe i nawet, jeśli nie są postaciami pierwszoplanowymi, to zwracają na siebie uwagę czytelnika.

   Nie sposób w tak różnorodnym zestawieniu tekstów i autorów o jednoznaczną ocenę języka. Wszystkie opowiadania prezentują co najmniej dobry poziom, jednak w żadnym nie spotkamy się z prawdziwym kunsztem. Natrafimy tu na teksty napisane w dość prosty sposób, bez wyszukanego słownictwa czy neologizmów opisujących przedstawione światy. Znajdziemy też opowiadania pełne nazw własnych i określeń ściśle definiujących zarysowane fragmenty uniwersów. Nie spotkamy tu jednak zabawy formą czy językiem, każdy tekst jest typowym opowiadaniem o standardowej kompozycji.

   Niebezpieczne kobiety to interesująca antologia, pozwalająca czytelnikowi na zapoznanie się z całym przekrojem współczesnych twórców. Teksty zostały dobrze wybrane.Przedstawiają czytelnikowi mnogość fantastycznych światów i realiów. Ich różnorodność nie pozwala na nudę, choć czasem zupełna zmiana klimatu może zaskoczyć. Wiele opowiadań, nawet jeśli stanowią kompletną całość, pozostawia niedosyt, budząc chęć lepszego poznania i zagłębienia się w przedstawionym świecie. Natrafimy tu jednak również na teksty, które zupełnie nie zapadają w pamięć i choć ich lektura jest przyjemna, to wrażenia z nich nie pozostają na długo.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Insimilion.