Remek marzyciel

Autor: Anne Crauzas

Tytuł oryginału: Raymond reve

Tłumaczenie: Anna Nowacka-Devillard

Wydawnictwo: Widnokrąg

Rok wydania: 2017

   Gdy sięgałam po pierwszą wydaną u nas książkę Anne Crauzas – „52 tygodnie” nie wiedziałam czego się spodziewać. Skusiły mnie ornitologiczna tematyka i dość charakterystyczne ilustracje. Ponieważ ta pozycja bardzo mi się spodobała, nie wahałam się ani chwili, by sięgnąć po kolejną książkę tej autorki wydanej nakładem wydawnictwa Widnokrąg. W „Remku marzycielu” znajdziemy identyczną stylistykę ilustracji co w „52 tygodniach” i jest to ogromnym plusem książki.

   Remek jest ślimakiem, zwyczajnym muszlowym ślimakiem, najpewniej winniczkiem, jakich wiele pełza po każdym przydomowym ogródku i jakiego większość dzieci niejednokrotnie ma okazję spotkać na swej drodze. Poznajemy go od samych narodzin, od czasu, kiedy to wypełzł z jajeczka, jednego z wielu, zniesionych wiosną przez jego rodziców. Remek lubi swój zwyczajny żywot, jednak marzy czasem, by być kimś więcej: stonogą, smokiem, a nawet muchomorem. Wyobraźnia Remka nie ma żadnych ograniczeń.

   Każdej wyobrażonej przemianie Remka towarzyszy odpowiednia ilustracja. Kolejno możemy podziwiać ślimakowilka, ślimakożyrafę, czy ślimakojabłuszko. Oszczędność kreski i zdecydowane barwy sprawiają, że ilustracje są może nieco minimalistyczne, ale dokładnie oddają, to co tworzy wyobraźnia Remka. Te ślimacze hybrydy budzą w dzieciach salwy śmiechu i sprawiają, że każdą kolejną kartkę młody czytelnik obraca z wielkim zainteresowaniem i oczekiwaniem na kolejną zabawną ślimaczą krzyżówkę.

   Opowieść o Remku nie zawiera zbyt wielu słów, oprócz bardzo krótkiego wprowadzenia i równie krótkiej puenty, pojawiają się tu jedynie zdawkowe komentarze do poszczególnych remkowych wyobrażeń. Tak niewielka ilość słów sprawia, że dzieci dopiero zaczynające swą przygodę z książką, z chęcią chłoną kolejne epitety opisujące niezwykłe ilustracje różnych wcieleń Remka.

   O ile w „52 tygodniach” Anne Crauzas w bardzo nienachalny sposób przemyciła sporo wiedzy ornitologicznej, o tyle „Remek marzyciel” pozbawiony jest edukacyjnego aspektu. Obranie za  główną postać zwierzątka tak zwyczajnego i pospolitego jak ślimak jest świetnym wyborem, gdyż dla każdego małego czytelnika jest to ktoś, kogo bez trudu sobie wyobrazi. Publikacja posiada bardzo wyraźny aspekt wychowawczy. Z jednej strony mały ślimak marzy, by być kimkolwiek, a jego wyobraźnia nie ma absolutnie żadnych ograniczeń, z drugiej zaś książkę puentuje silne wyrażenie akceptacji siebie, bo „Przecież nic w tym złego, że jest się ślimakiem”.

   „Remek marzyciel” to bardzo ładnie wydana książka. W twardej oprawie znajdziemy kartki z grubego i lekko szorstkiego w dotyku papieru, co znacząco zwiększa trwałość książki. Kwadratowy, nieco większy od A5 format publikacji jest idealny, by z jednej strony pomieścić duże i wyraźne ilustracje, z drugiej zaś nie sprawiać wrażenia zbyt wielu pustych przestrzeni na poszczególnych stronach, zwłaszcza, że tekstu jest tu naprawdę bardzo mało. Jest to też format w sam raz wpasowujące się w niewielkie rączki małych czytelników.

   „Remek marzyciel” Anne Crauzas to bardzo dobra książeczka dla dzieci. Na  pierwszy rzut oka zwraca uwagę ładnym i trwałym wydaniem oraz prostymi, intensywnie barwionymi, minimalistycznymi ilustracjami. W młodym czytelniku budzi głośne salwy śmiechu oraz co znacznie ważniejsze, pobudza wyobraźnię. Niesie też ze sobą ogromnie ważne przesłanie, mówiące, że choć możemy być kim tylko zechcemy i robić, co tylko przyjdzie nam do głowy, zawsze najlepiej jest być sobą. 

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Prowadź swój pług przez kości umarłych

Autor: Olga Tokarczuk

Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie

Rok wydania: 2016

   Rzadko ulegam modom na jakiś tytuł, a szum medialny wokół książki raczej mnie zniechęca niż jest dla mnie rekomendacją. Zupełnie inaczej było z „Prowadź swój pług przez kości umarłych” Olgi Tokarczuk. Gdy zobaczyłam zwiastun filmu „Pokot” Agnieszki Holland, od razu wiedziałam, że chcę go zobaczyć. Jednak czas mijał a okazja sprawiła, że sięgnęłam po literacki pierwowzór, zanim zapoznałam się z jego ekranizacją. Wrażenia z lektury mam dość niejednoznaczne.

   Fabuła skupia się wokół Janiny Duszejko, będącej jednocześnie narratorką powieści. W zapomnianym przez ludzi i bogów odludziu, gdzieś w Kotlinie Kłodzkiej ginie sąsiad głównej bohaterki. Kilka dni później w podejrzanych okolicznościach umiera lokalny komendant. Obydwie śmierci łączy jedno, obaj mężczyźni brali aktywny udział w polowaniach a w pobliżu ich ciał znaleziono mnóstwo sarnich tropów. Czyżby natura brała odwet na myśliwych i kłusownikach?

   Powieść od początku budzi zainteresowanie. Tajemnica, dość śmiała teza dotycząca motywów oraz nieliczni ale ekscentryczni bohaterowie zdecydowanie przykuwają uwagę. Jednak w dalszej części tempo akcji maleje a napięcie jakie pojawiło się na pierwszych stronach gdzieś się ulatnia. Pojawiające się opisy Płaskowyżu i okolic oraz ludzi ich zamieszkujących tworzą mroczny klimat, i trzymają w napięciu. Z czasem jednak zostaje on zastąpiony astrologią, którą para się Janina. Związek oddziaływań znaków zodiaku na życie człowieka z jednej strony stanowi dobrą podwalinę do kreacji postaci, z drugiej sprawia, że główny wątek powieści gdzieś umyka a akcja i fabuła zaczynają się rozmywać.

   Znacznie mocniejszą częścią powieści jest kreacja postaci. Spośród kilkorga jacy przewijają się na pierwszych planach, każdy wydaje się interesujący. Są to zwyczajni ludzie, zmagający się ze swoimi słabościami i problemami. Przedstawieni zostali z perspektywy Janiny, której nie można odmówić spostrzegawczości, dzięki czemu stają się realistyczni i pełnowymiarowi. Główna bohaterka uchodzi w okolicy za starą wariatkę i choć bardzo dobrze poznajemy jej punkt widzenia oraz sposób w jaki patrzy na świat, nie sposób nie uznać jej za ekscentryczną. Jej działania i motywy są zrozumiałe, a silnie spolaryzowane poglądy i przymus ich bronienia a nawet narzucania ich innym sprawiają, że jest bardzo wyrazista.

   Motywem przewodnim powieści jest stosunek ludzi do zwierząt. Główny nacisk położony został na okrucieństwo polowań, ale nie zabrakło też innych aspektów zwierzęco-ludzkich relacji. Ponieważ narratorką jest Janina a jej poglądy w tej sprawie są bardzo kategoryczne, tak również został przedstawiony problem traktowania zwierząt przez ludzi. Olga Tokarczuk zrobiła to w sposób bardzo emocjonalny i silnie spolaryzowany. Mamy tu złych, okrutnych myśliwych pozbawionych empatii oraz pełną współczucia Janinę. Zabrakło tu szarości, tym bardziej, że z punktu widzenia narratorki każdy kto nie podziela jej poglądu na sprawę polowań staje się wrogiem. Janiny nie sposób nazwać ekologiem, gdyż w jej spojrzeniu dominuje antropomorfizacja natury a nie zrozumienie mechanizmów jej działania, przez co łatwo nadać jej etykietkę ekoterrorystki.

   Lektura upływa przyjemnie, choć spadek tempa i napięcia jest mocno odczuwalny. Stylistyka zdań i język nie charakteryzują się niczym szczególnym. Jedyny dość nietypowy zabieg to rozpoczynanie niektórych słów, umieszczonych w środku zdania, wielką literą. Ma to podkreślić ich ważność oraz znaczenie dla narratorki i ten zabieg udał się w zupełności. Autorce nie można odmówić dużej wprawy w operowaniu słowem, gdyż klimat opowieści oddziałuje na czytelnika. W połączeniu z pierwszoosobową narracją możemy poczuć się bezpośrednim świadkiem rozgrywanych wydarzeń, co sprawia bardzo dobre wrażenie.

   Jako thriller powieść nie spisuje się najlepiej. I choć wątek kryminalny nie jest najgorszy a jego rozwiązanie może zaskakiwać, to jednak w pewnym momencie zostaje mocno zepchnięty na drugi plan, co niezbyt mu się przysłużyło. Moralno-etyczny aspekt książki jest w niej dominujący a sposób przedstawienia problemu może być męczący. Okrutni bezduszni myśliwi skontrastowani zostali nawiedzoną staruszką, a takie postawienie sprawy nie jedna zwolenników żadnej ze stron. Powieść budzi kontrowersje, choć można odnieść mocne wrażenie, że właśnie o to w niej chodzi.

   „Prowadź swój pług przez kości umarłych” jest dobrą książką a jej lektura upływa błyskawicznie. Ma sporo mocnych stron, ma jednak również swoje (nieliczne) wady. Z pewnością nie jest to książka, o której szybko można zapomnieć i choć mnie nie oczarowała, to jednak jestem zadowolona, że po nią sięgnęłam.

Stąd do płotu, czyli z życia wiejskiego podwórka

Autor: Anna Kaca

Wydawnictwo: Warszawska Firma Wydawnicza

Rok wydania: 2017

   W XXI wieku w Polsce, coraz trudniej o prawdziwie wiejskie podwórka. Coś co dla pokolenia obecnych czterdziesto- i pięćdziesięciolatków jest oczywiste, dla osób o połowę młodszych już niekoniecznie, a dla dzieci wydaje się być zupełnie abstrakcyjne. Mleko prosto od krowy, jajka od wiejskich kur niegdyś były czymś zupełnie zwyczajnym, dziś zaś często stanowią trudno dostępny rarytas. W takich realiach absolutnie nie dziwi wydanie książeczki dla dzieci, przybliżającej im ten, w pewnym sensie, egzotyczny świat. Pozycja „Stąd do płotu” Anny Kacy, próbuje pokazać dzieciom prawdziwą wieś, o którą w dzisiejszych czasach już wcale nie tak łatwo.

   Bohaterami książeczki są zwierzęta zamieszkujące niewielkie gospodarstwo. Jest tu krowa Wala, świnka Gryzia, kot Supeł, pies Szybki oraz liczne kury, kaczki i gęsi. Bohaterowie przeżywają bardzo zwyczajne przygody – wycieczkę kota do miasta, czy pojawienie się nowego koguta w zagrodzie. Zwierzęta zostały przedstawione zgodnie ze stereotypami z jakimi są kojarzone. Majestatyczny i dumny kot, nadpobudliwy i rozszczekany pies, czy głupawe i rozgdakane kurki, to tylko niektóre z postaci w książce. Opowiadania nie są ani szczególnie zabawne, ani nie dają dzieciom tematu do rozmów z rodzicami o poważniejszych sprawach. Są miłe, ładne i przyjemne, ale nie niosą ze sobą zbyt wiele wartości.

   „Stąd do płotu” to nie tylko krótkie opowiadania o wiejskich zwierzętach, ale również kilka wierszyków. Ich tematyka skupia się wokół przemijających pór roku, zwierząt oraz zjawisk atmosferycznych. Cechuje je dość swobodne podejście do rymów, które często są niedokładne, a czasem po prostu ich nie ma. Rytmika wierszy zostaje zachowane, dzięki czemu czyta się je sprawnie i łatwo zapadają w pamięć. Podobnie, jak w przypadku opowiadań, młody czytelnik nie będzie wybuchał śmiechem, raczej podejdzie do nich z obojętnością.

   Książeczka utrzymana jest w biało-pastelowej tonacji. Na białych stronach opowiadania i wierszyki zostały napisane kolorową, bezszeryfową czcionką i okraszone wielobarwnymi ilustracjami, na których widać wyraźne ślady kredek. Tytuły napisano pisanymi literami, co z pewnością ułatwi lekturę młodemu czytelnikowi dopiero poznającymi słowo pisane. Niestety, w przeciwieństwie do czytanek stricte dedykowanych dzieciom, tu kolumny tekstu są dość obszerne, a same litery stosunkowo małe, co może zniechęcić i utrudnić lekturę niewprawnemu czytelnikowi.

   Językowo publikacja nie zachwyca, trudno też mówić o dostosowaniu książki do wieku czytelnika. Pojawiają się tu pojedyncze anachronizmy oraz kilka rzadziej używanych słów, co na pewno pozwoli dziecku na pogłębienie słownictwa. Autorka posłużyła się również dość oczywistymi schematami, wskazując w dialogach konkretnych rozmówców. Na przykład krowa przeciąga głoskę „u” a kury zwielokrotniają sylabę „ko”. W warstwie językowej zabrakło czegoś co uczyniłoby książkę wyjątkową i wartą uwagi.

   W mnogości publikacji dla dzieci, „Stąd do płotu” niczym nie zachwyca. Ilustracje są ładne, ale nie wyjątkowe, podobnie jak literacka warstwa książki. Jej zaletą jest pokazanie dzieciom kulisów  życia wiejskiego gospodarstwa, ale w tej roli znacznie lepiej sprawdzi się choćby „Przygód kilka wróbla Ćwirka” Sławomira Grabowskiego i Marka Nejmana. Kolejnym sporym mankamentem jest wygórowana cena, nadrukowana kwota dwudziestu złotych to stanowczo zbyt dużo za niewiele ponad trzydzieści cieniutkich stron w miękkiej oprawie.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Kapitan Czart. Przygody Cyrano de Bergerac

Autor: Louis Gallet

Tytuł oryginału: Le Capitaine Satan

Tłumaczenie: Witold Gomulicki

Wydawnictwo: MG

Rok wydania: 2017

   Od chwili gdy w zapowiedziach wydawnictwa MG ukazał się „Kapitan Czart. Przygody Cyrana de Bergerac” Louisa Galleta kusiło mnie by sięgnąć po tę książkę. Uwielbiam stare powieści i choć literatura przygodowa nie należy do moich ulubionych odmian, to jednak mam do niej pewną słabość. Co najważniejsze, powieść, choć dość schematyczna, nie zawiodła mnie ani trochę.

   Sawiniusz Cyrano de Bergerac to autentyczna postać. Żyjący w siedemnastym wieku pisarz i filozof o bujnym życiorysie był inspiracją dla wielu twórców. Jednym z nich był Louis Gallet, który uczynił z niego głównego bohatera powieści. Znany w paryskim świecie pod pseudonimem Kapitan Czart, Cyrano de Bergerac jest człowiekiem w średnim wieku o sporych zasobach finansowych i ustabilizowanej sytuacji życiowej. Jednym z jego zajęć jest pisanie utworów scenicznych, które niejednokrotnie stają się pretekstem do licznych pojedynków, w które się wplątuje. Jest awanturnikiem, który nie puści płazem najmniejszej nawet ujmy na honorze. Z drugiej strony cechuje go spore poczucie sprawiedliwości i łagodności okazywanej nawet względem wrogów. Jest postacią nietuzinkową i godna podziwu, równie często budząc wśród ludzi uwielbienie jak i nienawiść.

   Fabuła powieści oparta jest o intrygę związaną z zaginionym i cudem odnalezionym dziedzicem rodu de Lembrat. Ścierają się tu interesy prawowitego dziedzica nazwiska z tym, który nosił je do tej pory, a którego prawa potwierdził umierający ojciec. Pomiędzy nimi oboma znalazł się przyjaciel umierającego na początku powieści hrabiego de Lembrat – Cyrano de Bergerac. Poeta za wszelka cenę poszukuje kompromisu między dwoma synami i robi wszystko by uchronić nazwisko zmarłego hrabiego przed hańbą, jednak charakter starszego z braci oraz postać jego narzeczonej, uniemożliwiają pokojowe rozwiązanie.

   Jest to typowa powieść przygodowa, więc na brak akcji nie można narzekać. W książce dzieje się dużo i intensywnie, a nagłe zwroty akcji są częste, choć konsekwentnie wynikające z rozgrywających się wydarzeń. Jak przystało na typowego przedstawiciela gatunku, w książce nie zabrakło wątku romansowego, w którym losy kochających osób są niepewne, a perspektywa szczęśliwego zakończenie niejednokrotnie wydaje się bardzo odległa. Cyrano de Bergerac jest bezpośrednio zaangażowany w rozgrywające się wydarzenia i to na nim spoczywa odpowiedzialność za szczęśliwe zakończenie intrygi.

   Bohaterowie zostali przedstawieni dość schematycznie. Mamy wspaniałego Cyrana de Bergerac, człowieka o licznych przymiotach, któremu wszystko się udaje. Znajdziemy tu nikczemnego Cygana, jaki nie cofnie się przed niczym, by wywrzeć zemstę za urojone krzywdy. Nie brakuje tu również interesownego sługi, gotowego do każdej podłości, byle tylko dobrze za nią zapłacono. Są tu również interesujące postacie kobiece, które choć mają znacznie mniejsze możliwości działania, również odgrywają kluczowe role. Relacje między bohaterami nie są może zbyt głębokie i wielopoziomowe, jednak są realistyczne i naturalne. I choć takie schematyczne podejście do przedstawionych postaci może nieco irytować, to jednak nie przeszkadza zbytnio, gdyż taka a nie inna ich kreacja jest dokładnie tym, czego można oczekiwać po tej powieści.

   W książce nie znajdziemy zbyt wielu opisów, gdyż główny nacisk narracji położony jest na prezentacji wydarzeń, jednak nie sposób pominąć tła obyczajowo-społecznego w jakim się one rozgrywają. W powieści przedstawiono zarówno świat francuskiej szlachty, której życie towarzyskie przez większą część czasu koncentruje się w Paryżu, jak i obyczaje Cyganów, którzy odgrywają znaczącą rolę w rozwoju intrygi. Ukazano też, choć dość powierzchownie, zwyczaje związane z wymiarem sprawiedliwości w siedemnastowiecznej Francji.

   Książkę czyta się znakomicie. Niezbyt skomplikowany ale i nie nazbyt prosty język oraz dość bogate słownictwo sprawiają, że kolejne strony odwraca się z prawdziwą przyjemnością. Liczne dialogi zostały napisane bardzo dobrze, dokładnie oddają charaktery rozmówców. Wyraźnie zaznaczono rozróżnienie między szlachetnie urodzonymi bohaterami a licznie występującymi tu cyganami, czy osobami o niższym statusie społecznym.

   „Kapitan Czart. Przygody Cyrana de Bergerac” to typowa, ale i bardzo dobra powieść przygodowa. Znajdziemy w niej wszystko, czego można oczekiwać po tego typu literaturze. Wartką akcję, dobrze wykreowanych bohaterów i bogate tło historyczo-obyczajowe. Dla miłośników gatunku jest to wręcz pozycja obowiązkowa, ale powinna spodobać się każdemu kto lubi dobrą, lekką powieść, której lektura może nie zmusza do refleksji, ale daje mnóstwo przyjemności.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Psygoda na czterech łapach. Diuna w Himalajach

Autor: Agata „Agi” Włodarczyk

Ilustracje: Ksenia Potępa

Wydawnictwo: Helion

Rok wydania: 2017

   Nieczęsto zdarza mi się sięgnąć po książkę ze względu na rysownika, tak było z książkami z serii „Opowiem ci mamo...”, rysowanymi przez Katarzynę Bajerowicz, tak również stało się w przypadku pozycji będącej bohaterką tej recenzji. „Psygoda na czterech łapach. Diuna w Himalajach” zilustrowana została przez Ksenię Potępę, znaną z internetowego komiksu o wombacie – słodkim miłośniku ciastek, kocyków i błogiego lenistwa. W opowieść Agaty Włodarczyk rysunki Kseni Potępy wpasowują się idealnie.

   Główną bohaterką i narratorką historii jest Diuna – suczka, w której żyłach płynie domieszka wilczej krwi. Gdy pewnego dnia jej państwo zaczęli zachowywać się inaczej niż zwykle, nie spodziewała się, że to początek wspaniałej Przygody (a właściwie psygody). Z psiej perspektywy krok po kroku poznajemy szczegóły przygotowań i wyprawy w Himalaje, której celem są źródła Gangesu. Bohaterowie książki nie zapuszczają się w najwyższe góry, docierając nie dalej niż do śniegów, pokrywających pogórze w porze letniej. W trakcie wyprawy muszą zmierzyć się z licznymi niebezpieczeństwami. Suczkę w przerażenie wprawia słoń, czy tygrys, dzielnie zaś stawia czoła i ostrzega swych państwa przed zagrożeniem ze strony rzeźby terenu, lub pogody.

   Ze względu na nietypową, psią narrację nowe miejsca przedstawione zostały za pomocą węchu, słuchu i w znacznie mniejszym stopniu wzroku. Diuna jest naszą przewodniczką i towarzyszymy jej poznając zakamarki Indii. Nie zabrakło też fragmentów, w których pies przytacza wypowiedzi swoich opiekunów, ukazujące szczegóły odwiedzanych miejsc i obyczajowość ich mieszkańców. Hałas miast oraz pustota bezdroży, gdzie łatwiej spotkać tygrysa niż człowieka przedstawione zostały bardzo obrazowo, dodając opowieści walory książki podróżniczej.

   Najważniejsza w przedstawionej przygodzie jest Diuna. Suczka została przedstawiona jako odważna i zdecydowanie przeceniająca swoje siły bohaterka. Często można zauważyć jej zmienność, gdy początkowe „nigdy” topnieje pod wpływem psiego herbatnika, bądź perswazji opiekunów. Takie zaprezentowanie Diuny, świetnie oddaje psi charakter, dzięki czemu jest to postać bardzo autentyczna i wiarygodna. Nie mamy najmniejszych wątpliwości, że autorka książki doskonale zna wszystkie słabości i mocne strony swojego psa.

   Książka została napisana bardzo przystępnym językiem. Użyte słownictwo jest niezbyt wyszukane, ale i nieprzesadnie skromne. Niejednokrotnie, gdy Diuna trafia na nowe dla siebie okoliczności, zwierzęta, czy przedmioty, mamy okazję poczytać ich definicję z perspektywy psa. Pojawia się tu również kilka neologizmów, takich jak psysmak, czy psygoda, które podkreślają gatunkową przynależność narratorki opowieści.

   Mocną stroną książki jest jej wydanie. Twarda oprawa oraz zakładka z tasiemki robią bardzo dobre wrażenie. Wewnętrzną stronę okładek pokrywa mapa, na której możemy prześledzić trasę wędrówki Diuny i jej państwa. Podobnie jak wszystkie, bardzo liczne, ilustracje jest ona dziełem Kseni Potępy. Jej kreska jest bardzo charakterystyczna, a pastelowa tonacja kolorowych ilustracji i łagodne, delikatne kreski sprawiają bardzo przyjemne, ciepłe wrażenie i budzą pozytywne uczucia. 

   „Psygoda na czterech łapach. Diuna w Himalajach” to ładnie wydana i bardzo przyjemna, zupełnie nietypowa książka podróżnicza. Łączy w sobie zamiłowanie do psów wraz z umiłowaniem podróży. Przyjemność z lektury podkreślona jest walorami artystycznymi oprawy graficznej. Książka z pewnością zachwyci młodego czytelnika, pozwalając mu poznać egzotyczny kawałek świata. Dorosłym sprawi równie wiele przyjemności swą lekką i zabawną formą oraz sympatyczną postacią psiej przewodniczki.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Stosik na koniec sierpnia

   I znów przyszło nieco poczekać na kolejne stosiki. Tym razem podwójny, część pochodzi z zakupów, część to recenzentki a i jakiś wymianowy tytuł się trafi. Wyjątkowo kupiłam sporo książek, które już kiedyś czytałam, po prostu mój wewnętrzny chomik uznał, że muszę je mieć w papierze na półce, tym bardziej, że pięknie wydane. No i niespodzianka na blogu, dwie karcianki. Zdarzało mi się recenzować gry planszowe i karciane, teksty pojawiały się na Insimilionie, czy były pisane specjalnie dla nich, czy też na podstawie moich własnych egzemplarzy. W sumie, chyba wrócę do pisania o planszówkach, gdyż pisze się o nich zupełnie inaczej, niż o książkach.

   No ale dość tej czczej pisaniny, tak prezentują się stosiki.

   I co teraz? Guido van Genechten Z tyłu czai się dość duża książka dla dzieci, w której przesłanie jest najważniejsze. Recenzentka od Sztukatera, tekst wkrótce pojawi się na blogu.

   Remek marzyciel Anne Crauzas Pierwszą książkę tej autorki wydaną przez Widnokrąg miałam już okazję zrecenzować gdy okazało się, że mogę wziąć kolejną od Sztukatera nie wahałam się ani chwili. Recenzja opowieści o rozmarzonym ślimaku już wkrótce.

   Opowieści miłosne, śmiertelne i tajemnicze Edgar Allan Poe Już od dawna czaiłam się na coś tego autora, przy okazji ostatnich zakupów skusiłam się na zbiorcze wydanie opowiadań. Jestem w trakcie lektury, ale nie jest to książka "na raz" nie tylko ze względu na objętość.

   Zgroza w Dunwich i inne przerażające opowieści, Przyszła na Sarnath zagłada. opowieści magiczne i tajemnicze Howard Phillip Lovecraft Obie przeczytane i zrecenzowane dla Insi, ale ponieważ musiały opuścić moje progi, postanowiłam je kupić, by mieć je pod ręką.

   Tajemnica Mirtowego pokoju Wilkie Collins Na tę książkę polowałam robiąc ostatnie zamówienie do Sztukatera. Nie zawiodłam się, przeczytana, recenzja wkrótce pojawi się na blogu.

   Tajemnica Edwina Drooda Charles Dickens Muszę w końcu zabrać się za lekturę powieści tego autora zamiast tylko dokupywać kolejne tomiszcza.

  Zaczarowany kwiecień Elizabeth von Armin To tytuł niespodzianka z wymiany. Nie mam pojęcia o czym, skusiła mnie data powstania opowieści. Czeka na swoje czasy.

   Pęk ostów Janusz Sipkowski To zupełnie niespodziewany tytuł. Po opublikowaniu recenzji drugiego tomu fraszek tego autora, dostałam niezwykle miłego maila, w którym Janusz Sipkowski poprosił o adres do przesłania pierwszego zbioru jego fraszek. Książka przyszła i sprawiła mi wiele radości.

   Czarne oceany Jacek Dukaj Tej książki jeszcze nie miałam, niestety nie tak łatwo było kupić ładny egzemplarz wydany przez Wydawnictwo Literackie. Udało się dorwać z wymiany, szkoda tylko, że odstaje od pozostałych na półce.

   Symfonia złoczyńcy Doina Longu Musiałam dobrać coś od Sztukatera do pełnego zamówienia, trafiło na ten kryminał młodej mołdawskiej pisarki. Recenzja wkrótce.

      Mapa chaosu, Mapa nieba, Mapa czasu Felix J.Palma to recenzowana już wcześniej dla Insi Trylogia wiktoriańska, udało się kupić całość za jedyne pięćdziesiąt złotych z wysyłką.

   Skandynawia. Parki narodowe i rezerwaty przyrody Andrzej Garski, Paweł Garski To już pierwszy tytuł od Sztukatera - przewodnik po przyrodniczych walorach Skandynawii, pierwszy rzut oka był bardzo obiecujący.

   Konstelacja Marek Machura Nie mam pojęcia o czym będzie ta powieść, ale coś trzeba było wziąć, a to wydawało się interesujące, zobaczymy jak po lekturze.

   Nocnik. Wypełniona forma bardziej pojemna Wojciech Łabędź Z tą książką historia jest podobna, zaczęłam lekturę i Ho! Ho! Czego tu nie ma? Recenzja wkrótce.

   Węgierska wiosna Krzysztof Jagielski Dopiero po dokonaniu zamówienia recenzenckiego sprawdziłam, że jest to drugi tom. Mam nadzieję, że nie zaważy to zbytnio na lekturze.

   Wojowoce, Pirackie PoRachunki FoxGames Dwie karcianki do recenzji od Sztukatera. Póki co przeczytałam instrukcje i zapowiadają się całkiem nieźle. Zobaczymy jak z grywalnością.

   No i to wszystko, jak zwykle mam co czytać (i jak zwykle aż za dużo). Wyjątkowo, ciągnę dwie książki naraz i potrwa to przez jakiś czas, gdyż tak najlepiej mi wchodzi Poe.

Katedra

Autor: Jacek Dukaj
Ilustracje: Tomasz Bagiński

Wydawnictwo: Wydawnictwo Literackie

Rok wydania: 2003

   Gdy około piętnastu lat temu po raz pierwszy obejrzałam „Katedrę” Tomasza Bagińskiego miałam bardzo mieszane uczucia. Z jednej strony zachwyt nad stroną wizualną animacji i jej niezwykły, tajemniczy klimat, z drugiej zaś ogromna chęć dowiedzenia się o co tak właściwie chodzi, czym jest katedra i dlaczego jest żywa. Dość długo czekałam, by sięgnąć po książkę zawierającą opowiadanie Jacka Dukaja, które było inspiracją dla Tomasza Bagińskiego. Po lekturze część wątpliwości się rozwiała, za to zrodził się cały szereg nowych. Jedno pozostało jednak bez zmian - „Katedra” nadal zachwyca.

   Od samego początku zostajemy wrzuceni na głęboką wodę. Znajdujemy się w świecie, o którym nie wiemy absolutnie nic. Pojawia się mnóstwo nieznanych pojęć (izmiraidy, żywokryst) oraz nazw własnych (Róg, Madeleine, Lizonne) co tylko potęguje poczucie zagubienia. Z czasem większość się wyjaśnia, sensu pozostałych możemy się domyśleć. Róg jest jedną z planetoid, gdzie przed laty Izmir Predu poświęcił się by ocalić załogę „Sagitariusa”. Od jego imienia nazwano inne podobne planetoidy krążące w pobliżu gwiazdy Madeleine. Na Rogu wokół grobu Izmira posadzono żywokryst, który uformował się z niezwykłą Katedrę, ściągającą pielgrzymów. W chwili gdy pierwszy raz stawiamy metaforyczną stopę na powierzchni planetoidy, powstała przy katedrze osada pustoszeje, gdyż specyficzny układ okolicznych gwiazd, sprawia, że wkrótce niemożliwe będzie życie na powierzchni izmiraidów.

   W przedstawiony świat wprowadza nas narrator, ksiądz, który przybył na Róg, by zweryfikować świętość katedry otaczającej grób Izmira. Monumentalny gmach zachwyca go od samego początku i przyciąga z trudną do wyjaśnienia siłą, z czasem oddziałując na niego coraz mocniej. Piękno jest motywem przewodnim opowieści. Katedra jest tajemnicza i budzi niepokój, w strukturze tworzącego ją żywokrystu zawarta jest anomalia, która sprawia, że budynek wciąż rośnie, zmienia się, sprawia wrażenie żywego. Ogrom i niezwykłość Katedry przytłacza, co paradoksalnie tylko podkreśla jej piękno.

   Trudno oddzielić opowiadanie Jacka Dukaja od wizualizacji autorstwa Tomasza Bagińskiego, tym bardziej, że to wydanie jest bardzo gęsto okraszone ilustracjami. Dzięki temu piękno i niezwykłość Katedry odbieramy głównie wzrokowo, nie przywiązując wagi do wzmianek o wznoszących się łukach i grze świateł we wnętrzu gmachu. Nie pozostawia to wiele miejsca wyobraźni. Fabuła, w której aż roi się od niedopowiedzeń, jest na tyle wymagająca, że narzucenie konkretnej wizji katedry nie przeszkadza, stanowi pewien stały i jasno zarysowany punkt w śledzeniu prowadzonej historii.

   Jest to, między innymi, opowieść o samotności jakiej doświadczamy, gdy znajdziemy się w sytuacji bez wyjścia. Gdy ludzie wokół, mimo dobrych chęci jedynie udają zrozumienie, a mają dla nas wyłącznie współczucie i politowanie. Wsparcia nie znajdziemy nawet od tych, którzy są w dokładnie takiej samej sytuacji, gdyż czasem zamiast poczucia wspólnoty, rodzi się wrogość i nieufność. Katedra ma  też znaczenie metaforyczne, niczym ogromna, samo rozbudowująca się budowla tak nasza samotność i beznadziejność położenia potrafi obrastać w próby szukania w nich celu i nadania im sensu.

   Opowiadania nie czyta się łatwo. Mnóstwo neologizmów i bogactwo języka sprawia, że lektura nie jest płynna. Sytuacji z pewnością nie poprawia mnogość wielokrotnie złożonych zdań oraz dość nieoczywista fabuła. Z drugiej strony to, jak Jacek Dukaj operuje słowem zachwyca. Sposób w jaki poznajemy przedstawiony świat i myśli bohaterów urzeka plastycznością, głębią myśli i trafnością spostrzeżeń.

   „Katedra” Jacka Dukaja choć nie przyniosła odpowiedzi na wszystkie pytania, jakie zrodziły się po seansie filmu Tomasza Bagińskiego, dała ich jednak wystarczająco wiele, by pogłębić dotychczasowy zachwyt. Lektura stawia pytania i zmusza do refleksji, i choć nie jest długa, to pozostaje z czytelnikiem jeszcze po odwróceniu ostatniej strony.

Długi kosmos

Autor: Terry Pratechett, Stephen Baxter

Tytuł oryginału: The long cosmos

Cykl: Długa Ziemia. Tom V

Tłumaczenie: Piotr W. Cholewa

Wydawnictwo: Prószyński i S-ka

Rok wydania: 2017

  Śmierć sir Terry’ego Pratchetta na szczęście nie położyła kresu cyklowi „Długiej Ziemi”, który prawie od początku był zaplanowany na pięć tomów. I choć „Długi kosmos” to w znacznej mierze dzieło Stephena Baxtera, to jednak powstał wskutek intensywnej współpracy między oboma autorami. Po ostatnią książkę sygnowaną nazwiskiem twórcy „Świata Dysku” sięgnęłam z ogromną niecierpliwością i ciekawością jak zakończą się sprawy w wykrocznych światach.

   Akcja powieści osadzona jest prawie sześćdziesiąt lat po Dniu Przekroczenie, w którym to przed ludzkością po raz pierwszy otworzył się ciąg wykrocznych światów. Na całej Długiej ziemi odebrane zostało wołanie z kosmosu. „Dołączcie do nas” to główna myśl w nim zawarta, jednak wiadomość jest znacznie bardziej złożona i wielopoziomowa. Nic więc dziwnego, że zainteresowała nie tylko badaczy kosmosu pracujących przy Szczelinie, ale i Następnych. Echo zaproszenia dotarło również do społeczności trolli

   Ponownie spotykamy prawie wszystkie najważniejsze postacie jakie pojawiły się w „Długiej ziemi” i kolejnych częściach cyklu. Joshua Valiente, Nelson Azikiwie, Lobsang, Roberta, czy Maggie Kauffman to tylko kilkoro spośród poznanych wcześniej bohaterów, których mamy okazję spotkać po raz kolejny. Wciąż pozostają tacy sami, jak w poprzednich częściach, są nieco bardziej dojrzali, bogatsi w doświadczenia, z odciśniętym piętnem mijającego czasu, jednak nadal dręczy ich głód odkryć i chęć poznania nieznanego. We wspólnym przedsięwzięciu towarzyszą im młodzi bohaterowie Dev i Lee pracujący w Szczelinie oraz zaledwie jedenastoletni Jan Roderick, kolejny wychowanek Domu, z którego pochodził Joshua. 

   Przez większą część powieści fabuła toczy się wokół poszczególnych postaci. W związku z tym mamy do czynienia z różnorodnymi miejscami i kolejnymi wykrocznymi ziemiami. Spotykamy kilka zupełnie niezwykłych światów, jak znany już z poprzednich części świat pływających wysp – trawerserów, czy zupełnie nowy wariant ziemi porośniętej ogromnymi, kilkukilometrowymi drzewami. Wydarzenia dotyczące poszczególnych bohaterów finalnie się łączą, tak że samoistnie powstaje drużyna gotowa na ostatnią przygodę - odpowiedź na kosmiczne zaproszenie.

   Pomiędzy wciągającą fabułą i interesującymi wydarzeniami nie zabrakło miejsca na przemycenie pewnych filozoficznych i życiowych problemów. Spotykamy się tu ze starością i związanymi z nią słabościami, z którymi muszą sobie radzić bohaterowie. Natrafimy na decyzję o świadomym odejściu z własnej woli. A także, co nie zaskakuje tak bardzo jak poprzednie idee, znajdziemy tu pytanie równie stare, jak pomysł kontaktu z obcymi: czy powinniśmy odpowiadać na wezwanie z kosmosu z pełnym entuzjazmem, czy zachować daleko idącą ostrożność.

   Pod względem językowym książka w niczym nie odbiega od poprzednich części. Nadal można odnieść wrażenie, że więcej w niej Stepehena Baxtera niż sir Terry’ego Pratchetta. I choć powieści nie można nic zarzucić, język jest bardzo przyjemny i płynny, to jednak brakuje w niej, między innymi, typowo pratchettowych dygresji. Znajdziemy tu mnóstwo humoru i subtelności w przedstawianiu trudnych tematów. W połączeniu z dobrze rozplanowaną fabułą i wartką akcją otrzymujemy powieść, którą czyta się bardzo dobrze i wobec której nie pozostaje się obojętnym.

   „Długi kosmos” to wspaniałe zwieńczenie pięciotomowego cyklu, rodzaj pewnej klamry – Dzień Przekroczenie otwierający „Długą Ziemię” skontrastowany został z odkryciem zupełnie nowych możliwości przekraczania poza Ziemią. Jest to jedna z tych powieści, które łączą w sobie dobrze skonstruowaną fabułę, porywającą akcję ze wspaniałym, drobiazgowo wykreowanym światem. W tym wszystkim nie zabrakło też miejsca na poruszenie ważnych, choć przyziemnych tematów.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Płaczliwa kotka

Autor: Tulin Kozikoglu

Cykl: Niesforne zwierzaki. Tom II

Tytuł oryginału: Mutsuz Kedi Dila

Tłumaczenie: Danuta Kownacka

Wydawnictwo: Wilga

Rok wydania: 2017

   „Niesforne zwierzaki” Tulin Kozikoglu to seria dziewięciu książek dla dzieci, których bohaterami są zwierzęta mieszkające z Babcią Lejlą – praprawnuczką Jeana de La Fontaine’a. W Polsce nakładem wydawnictwa Wilga ukazały się do tej pory cztery pierwsze tomy a jednym z nich jest „Płaczliwa kotka”.

   Bohaterką opowieści jest kotka Markotka, której nic nie cieszy. Nie chce jeść, nie chce się bawić, nie może spać a swoim płaczem utrudnia życie współmieszkańcom. Nic więc dziwnego, że pozostałe niesforne zwierzaki robią wszystko by jej pomóc. Niezależnie jednak od starań pozostałych mieszkańców domku Babci Lejli, kotka wciąż płacze. Jej ponury nastrój trwa i trwa, aż w końcu, jak to często bywa, problem rozwiązuje się sam.

  Oprócz Markotki na kartach książki spotkamy pozostałych mieszkańców chatki Babci Lejli. Poświęcono im pozostałe tomy cyklu o Niesfornych zwierzakach, tutaj zaś występują jako bohater zbiorowy. Choć na pierwszy rzut oka można by się spodziewać animozji między poszczególnymi bohaterami – znajdziemy tu mysz, psa, pająka, komara, czy ptaszka – to jednak cała ta gromadka żyje w harmonii i przyjaźni.

Jest to opowieść wierszowana ubrana w dość proste strofy, z niewyszukanymi, niejednokrotnie częstochowskimi rymami. To sprawia, że warstwa literacka nie jest najmocniejszą stroną „Płaczliwej kotki”. Nie jest też jednak zupełnie zła. Perypetie Markotki nie nudzą i czyta się je płynnie. Słownictwo jest dość bogate, ale nie wymagające, więc idealne dla małych czytelników, gdyż pozwala na rozwinięcie zasobu słów, nie rodząc problemów ze zrozumieniem przekazanej treści. Brakuje jedynie czegoś, co sprawiłoby, że język byłby wyjątkowy i godny uwagi, taki, którym można by się szczerze oczarować. 

   Zupełnym przeciwieństwem jest graficzna strona książki, gdyż wizualnie zachwyca już na pierwszy rzut oka. Niestandardowy, ale dość duży format, twarda oprawa i wyjątkowe rysunki, sprawiają, że ciężko przejść koło niej obojętnie. Wewnątrz jest jeszcze lepiej. Wyjątkowa kreska Sedata Girgina sprawia, że narysowane zwierzaki mają bardzo wyrazisty charakter. Daleko im do małych słodziaków, są dość pokraczne i nieco przerażające, co stoi  w sprzeczności z fabułą książki.   Oszczędne w kolorach ilustracje to w większości jednobarwne tło z tapetową mozaiką oraz umieszczone na nim elementy i postacie. I choć elementów nie ma zbyt wiele, to ich szczegóły przykuwają uwagę. Ilustracje w równej mierze co słowa opowiadają historię kotki Markotki, i gdy w zdaniu padają ogólne stwierdzenia, obraz ukazuje ich szczegóły.

   „Płaczliwa kotka” Tulin Kozikoglu to z pewnością książka warta uwagi. Przepiękna, zabawna i klimatyczna, ma w sobie coś czarującego. Zwierzęcy bohaterowie są sympatyczni a dzięki nie przesłodzonym ilustracjom są również interesujący. Jest to pozycja uniwersalna, nie przeznaczona konkretnie dla jednej płci, co również jest jej zaletą. Z pewnością budzi zainteresowanie pozostałymi tomami cyklu o niesfornych zwierzakach i perypetiami innych podopiecznych Babci Lejli. Jest to książeczka do której z miłą chęcią się wraca, może nie koniecznie, by ponownie ją przeczytać, ale z pewnością by nacieszyć oczy wyjątkowymi ilustracjami.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Czar kąkoli

Czar kąkoli. Wybór fraszek

Autor: Janusz Sipkowski

Wydawnictwo: Warszawska Firma Wydawnicza

Rok wydania: 2016

   W czasach internetowych memów i portali społecznościowych umożliwiających publikację własnych przemyśleń bardzo szerokiemu gronu odbiorców, wydawanie aforyzmów czy fraszek wydają się być anachronizmem. Tym bardziej zdumiał mnie fakt wydania tomiku, zawierający tylko takie krótkie formy, nieznanego mi wcześniej autora – Janusza Sipkowskiego. Jestem wielką miłośniczką Jana Sztaudyngera i lubię fraszki, więc do „Czaru kąkoli” podeszłam ze sporym zaufaniem, ale i dość dużymi oczekiwaniami.

   Zgodnie z definicją fraszka jest krótkim utworem lirycznym, o różnorodnej tematyce, często humorystycznym i z wyraźną puentą. W praktyce oznacza to, że fraszka powinna być trafnym komentarzem otaczającej nas rzeczywistości, ujętym w niewielkiej ilości słów. Dają też ogromne pole do popisu i zabawy wieloznacznością wyrazów, nadając utworom przewrotnego i nieco frywolnego charakteru. Często są świetną okazją by przez gorzki śmiech zobrazować szarą codzienność. Krótka forma sprawia, że nawet w niewielkim tomiku umieścić można ogromną ilość fraszek. 

   Janusz Sipkowski odnalazł się w tym gatunku bardzo dobrze. Jego fraszki w większości są zabawne i trafnie przedstawiają otaczające nas realia ujęte w krzywym zwierciadle. Ich humorystyczny aspekt często jest bardzo subtelny i w znacznej mierze opiera się na trafności spostrzeżeń autora. Obszerność poruszonej tematyki i mnogość utworów sprawiają, że „Czar kąkoli” nie jest lekturą jednorazową. Książkę czyta się po kawałkach i z przyjemnością do niej wraca. Utworów wyraźnie odstających od reszty, czy po prostu nijakich prawie tu nie znajdziemy.

   Utwory zostały podzielone na dziewięć kategorii tematycznych, wszystkie dotyczą życia we współczesnym świecie, w którym znajomości i własne starania oraz ambicje są odpowiedzialne za powodzenie w życiu. Z fraszek wyłania się obraz społeczeństwa, w którym życiowe cwaniactwo i upór są podwalinami sukcesu. Artyści, politycy, czy zwykli karierowicze to najczęstsze postacie fraszek

   Nie znajdziemy tu pochwał dla przymiotów osobowości, fraszki są nastawione na  wykpienie wad i słabości ludzkiego charakteru. Myślą przewodnią wielu zawartych w tomiku fraszek jest zabieganie o własną pozycję w społeczeństwie i skupienie na sobie uwagi. Przyjemności jawią się jako coś należnego i o co nie powinniśmy się nadmiernie starać, a jeśli już to raczej kombinować, by je osiągnąć, niż cierpliwie na nie poczekać, czy zapracować.

   Janusz Sipkowski używa potocznego, współczesnego języka, co dodaje fraszkom aktualności. Nie znajdziemy tu anachronizmów, ani bardzo wyrafinowanych metafor, dzięki czemu utwory są bardzo przystępne i łatwe do zrozumienia w szerokim gronie odbiorców. Nie są ani przeintelektualizowane, ani skupione na hermetycznych społecznościach, przez co mogły by być trudne do zrozumienia. Zabrakło mi tu nieco zabawy słowami i ich wieloznacznością, których oczekiwałam, gdyż fraszki są formą, w której przynosi to bardzo dobre efekty, podnosząc walory artystyczne utworów.

   „Czar kąkoli” mnie nie rozczarował i choć utworom Janusza Sipkowskiego daleko do tych pisanych przez Jana Sztaudyngera, czy choćby przewrotnego charakteru fraszek Andrzeja Urbańczyka, to jednak czyta się je z ogromną przyjemnością i z uśmiechem na twarzy. Do fraszek zagląda się i wraca z wielką chęcią,co rusz trafiając na trafny i zabawny komentarz do otaczającego nas świata. „Czar kąkoli” udowadnia, że nawet w dzisiejszych czasach warto pisać i wydawać fraszki, gdyż bez problemu znajdą grono odbiorców. A znacznie łatwiej ponownie sięgnąć po książkę, niż przeszukać i internet w poszukiwaniu wersów, które wydały nam się wyjątkowo trafne.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Zosia z Ulicy Kociej. W ciekawych czasach

Autor: Agnieszka Tyszka

Cykl: Zosia z Ulicy Kociej. Tom IX

Wydawnictwo: Nasza Księgarnia

Rok wydania: 2017

   Wspominając lekturę pierwszej części „Zosi z Ulicy Kociej” Agnieszki Tyszki mam dość pozytywne wrażenia. Skłoniły mnie one do sięgnięcia po najnowszą część przygód rezolutnej dziewczynki mieszkającej w podwarszawskich Łomiankach. „Zosia z Ulicy Kociej w ciekawych czasach” mnie nie zawiodła. Jest to dobra, pozytywna lektura dla dzieci, przeznaczona raczej dla dziewcząt niż chłopców. 

   W najnowszej części, dorastająca wraz z czytelnikami Zosia jest już uczennicą szóstej klasy szkoły podstawowej. W związku z tym w książce nie została pominięta planowana reforma oświatowa, likwidująca gimnazja, gdyż dotyka ona bezpośrednio główną bohaterkę. Jednak zamęt w szkolnictwie jest tylko odległym tłem, które na Zosię ma niewielki wpływ i niewiele zmienia w jej życiu. Znacznie dla niej ważniejszy jest domowy zamęt – doprowadzenie kanalizacji oraz problemy adaptacyjne z jakimi  boryka się jej młodsza siostra, rozpoczynająca dopiero naukę w szkole.

   Zosia, choć coraz starsza wciąż pozostaje tą samą rezolutną i wrażliwą dziewczynką. Jak na współczesne dziecko przystało sporą rolę w jej codzienności odgrywa internet. Fora internetowe i portale społecznościowe wprawdzie nie dominują w jej życiu, ale mają swoje miejsce. Pojawiają się również sprawy damsko-męski w formie typowego naiwnego zakochania nastoletniej już Zosi. Jej relacje z rówieśnikami przedstawione są na dalszych planach powieści, gdyż na pierwszym miejscu znajdują się perypetie rodzinne. Począwszy od problemów Mani w szkole, przez inwazję robotników, ku rozpaczy mamy, kopiących kanalizację w ogrodzie aż do zakręconych pomysłów cioci Zuli.

  Przygody Zosi śledzi się z zaciekawieniem. W życiu jej i jej najbliższych zachodzą rozmaite zmiany, czasem dość gwałtowne. Głównym wątkiem są problemy Mani w szkole, jednak duże nagromadzenie wydarzeń sprawia, że nieco się on rozmywa. Częściowo rozwiązuje się sam, dość szybko i czytelnik zostaje rzucony w chaos codziennych zdarzeń, z jakimi borykają się mieszkańcy Ulicy Kociej pięć. Mania zostaje też drugą narratorką pamiętnika Zosi, co wnosi nieco ożywienia i wiele fantazji. To wszystko sprawia, że przygody sióstr są przedstawione raczej w formie chaotycznych wzmianek, niż konsekwentnie prowadzonej fabuły. Co współgra z zamysłem według którego książka jest pamiętnikiem Zosi.

   Powieść czyta się znakomicie. Przystępny, potoczny język nie sprawia żadnych problemów, a wydarzenia przedstawione zostały tak, że przykuwają uwagę. Ponownie mamy do czynienia zarówno z różnorodną czcionką – wyróżnione zostały fragmenty, w których Mania jest narratorem, oraz z luźno w tekście rozrzuconymi, czarno-białymi ilustracjami. Dzięki temu kolejne strony „Zosi z Ulicy Kociej w ciekawych czasach” mijają błyskawicznie.

   Agnieszka Tyszka bardzo dobrze oddaje spojrzenie na świat okiem dziewczynki. Jej spostrzeżenia są trafne, choć nie pozbawione dziecięcej niewinności i naiwności. Dzięki temu zarówno Zosia, jak i Mania wydają się bardzo autentyczne. Fantazyjne wstawki, w których młodsza z sióstr jest narratorką mają swój urok, choć są celowo najeżone błędami, janie nie dziwią u osoby dopiero uczącej się pisać.

   „Zosia z Ulicy Kociej w ciekawych czasach” to dobra kontynuacja cyklu o Zosi. Jest to powieść lekka, łatwa i przyjemna, a przy jej lekturze można się świetnie bawić. Nie ma tu miejsca na głębsze przemyślenia, czy poważniejsze tematy, jest za to wiele ciepła i humoru. Dzięki temu książka z pewnością spodoba się młodym czytelniczkom – rówieśniczkom Zosi.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater,

Potępienie Paganiniego

Autor: Anatolij Winogradow

Tytuł oryginału: Osużdżienije Paganiniego

Tłumaczenie: Włodzimierz Słobodnik

Wydawnictwo: Książka i Wiedza

Rok wydania: 1985

   „Potępienie Paganiniego” Anatolija Winogradowa od dawna leżało w mojej biblioteczce i choć nie było książką przewidzianą w czytelniczych planach, to planowana wymiana książkowa skłoniła mnie, by w końcu po nie sięgnąć, zanim opuści moje półki. Nie zawiodłam się na lekturze, nie żałuję również, że zdecydowałam się oddać powieść w inne ręce, gdyż choć czytało mi się przyjemnie, nie wróciłabym do niej z pewnością.

   Jest to powieść biograficzna opisująca życie największego geniusza skrzypiec – Nicolo Paganiniego. Muzyk odkąd tylko sięgnął po skrzypce budził wśród ludzi skrajne emocje. Uwielbienie i podziw przeplatało się z nienawiścią i zazdrością. Z książki wyłania się postać, która żyje w sporym oderwaniu od rzeczywistości, poświęcając życie sztuce. Nie zdaje sobie sprawy ani z motywów jakimi kierują się otaczający go ludzie, ani z sytuacji politycznej burzliwych lat, w jakich przyszło mu żyć. Paganini ciężką pracą i determinacją dochodzi do mistrzostwa, eksperymentując i rewolucjonizując zupełnie technikę gry na skrzypcach. Z czasem grywa już tylko na koncertach, gdyż oddanie się sztuce okupuje własnym zdrowiem.

   Ogromne znaczenie w powieści ma przedstawienie świata. Poznajemy Włochy, Austrię, Niemcy i Francję w bardzo burzliwych czasach. Rewolucja francuska i wojny napoleońskie zmieniają oblicze Europy, wpływając również na sztukę. Nie sposób zajmować się nią w oderwaniu od polityki i Nicolo Paganini również odczuwa jej wpływ, choć niezupełnie zdaje sobie z tego sprawę. Polityka nie jest wolna od sporów religijnych, Jezuici i Karbonariusze również interesują się genialnym skrzypkiem, którego gra porywa tłumy, chwyta za serce i co dla niektórych najważniejsze, przynosi niemałe zyski.

   Książka skupia się wokół życia wybitnego muzyka. Został przedstawiony od najmłodszych lat aż po śmierć. O ile postać Paganiniego poznajemy bardzo dobrze w pełni wnikając w jego osobowość, o tyle osoby mu towarzyszące zostały słabiej zarysowane. Wokół muzyka przewijają się jego nauczyciele, towarzysze, mecenasi i najważniejsza osoba w jego życiu – syn. O kobietach otaczających skrzypka autor zamilkł, siłą rzeczy na scenie przedstawianych wydarzeń pojawiają się jego żona i matka, jednak są to jedyne kobiety, którym poświęcono trochę więcej miejsca. 

   Powieść czyta się dobrze, choć irytowały fragmenty, w których zmieniał się czas w jakim prowadzono narrację. Zdecydowana większość została napisana w czasie przeszłym, jednak niektóre z fragmentów są opisane w czasie teraźniejszych. Dotyczyło to głównie tych scen, w których zmiana czasu miała służyć pokreśleniu wpływu rozgrywających się wydarzeń na nastrój głównego bohatera opowieści. Użyte w książce słownictwo jest stosunkowo bogate, ale nie przesycone muzycznymi czy lutniczymi terminami, dzięki czemu nie sprawia czytelnikowi większych problemów.

   W bardziej pozytywnym odbiorze powieści z pewnością przeszkadza przemieszanie wątków biograficznych z historyczno-politycznymi. I choć były one konieczne by przedstawić życiorys Paganiniego w świetle różnych sił, jakie miały na niego wpływ, to jednak czasem były uciążliwe ze względu na mnogość geograficznych, religijnych i politycznych niuansów, w których można było się nieco zagubić. Nie zabrakło też w książce prób przekazania słowami geniuszu muzyka, wprawdzie opisy koncertów nie są zbyt liczne, to jednak w bardzo malowniczy sposób obrazują co działo się z publicznością i jak wpływała na nią muzyka, gdy Paganini sięgał po smyczek.

   Wprawdzie „Potępienie Paganiniego” mnie nie oczarowało, to jednak nie żałuje, że po nie sięgnęłam. Powieść jest bardzo dobrym obrazem czasów w jakich żył wielki skrzypek oraz świetnym wyrysowaniem niełatwego życiorysu, jaki on wiódł. I choć może nie jest to książka, którą czyta się z zapartym tchem, to jednak jej lektura jest przyjemnością.

Młody

Autor: Magdalena Kozak

Cykl: Tajne Akta Vespera. Tom IV

Wydawnictwo: Fabryka Słów

Rok wydania: 2017

   Gdy dowiedziałam się o szykowanej premierze nowego tomu opowieści o Vesperze miałam bardzo mieszane uczucia. Z jednej strony silne obawy czy powieść nie okaże się odcinaniem kuponów od bardzo popularnego cyklu i dość mocne przeświadczenie, że się na „Młodym” zawiodę. Z drugiej zaś nadzieja, na kolejne spotkanie z Nocarzami, Renegarami i Inaitami, o których zachowałam bardzo dobre wspomnienia. Na szczęście książka sprostała moim oczekiwaniom i się na niej nie zawiodłam. 

   Ponieważ akcja powieści jest bezpośrednią kontynuacją wydarzeń przedstawionych w poprzednim tomie zatytułowanym „Nikt”, zdecydowanie lepiej jest sięgnąć po tę książkę dopiero po zapoznaniu się z poprzednimi częściami przygód Vespera. W książce sporo jest nawiązań do przeszłości, które wprawdzie wiele wyjaśniają o stosunkach panujących między rodami i poszczególnymi postaciami, jednak by w pełni zrozumieć sytuację w jakiej znajduje się najmłodszy z Lordów należy znać jego przeszłość. Ułatwi to również zorientowanie się w politycznych zagrywkach pomiędzy pozostałymi Lordami.

   Akcja powieści rozpoczyna się od pierwszego zebrania Kapituły, w którym Vesper uczestniczy jako Lord rodu Inaitów. Spadły na niego nowe obowiązki oraz wielka odpowiedzialność i musi sobie z tym poradzić. Zamieszanie jakie wybuchło wśród wampirów i poszczególnych rodów zdecydowanie nie ułatwia mu życia i stawia przed nim kolejne wyzwania.

   „Młody” to kolejna okazja do spotkania z Vesperem i wampirami tworzącymi oficjalnie nieistniejący ród Inaitów – Araneą, Nidorem, Resem czy Celerem. W książce mamy okazję przyjrzeć się bliżej Lordom pozostałych rodów, których większość również mieliśmy okazję poznać w poprzednich tomach. Z nielicznych nowych postaci najważniejszy jest Ignis – wampir z rodu Winorośli, który okazuje się kluczową postacią w powstałym wśród rodów zamieszaniu. Jest też pierwszym Inaitą rekrutowanym już po oficjalnym utworzeniu rodu. Następnym nabytkiem jest Mitta, dawniej Naukowiec, będącą snifferem -potrafi przechwytywać transmisje telepatyczne, i silnym wsparciem w drużynie Vespera.

   Relacje między postaciami zostały nakreślone bardzo dobrze. Począwszy od Lordów i ich rozgrywek na najwyższym szczeblu, poprzez ich kontakty z szeregowymi wampirami w rodach, aż do stosunków między poszczególnymi postaciami. Wiele miejsca poświęcono lojalności i honorowi a także posłuszeństwu. Większość bohaterów to żołnierze i jako tacy wykonują rozkazy. Ponadto społeczeństwo wampirów wymusza wręcz poddańczy stosunek wobec Lordów nawet wśród niebojowych frakcji. Ma to ogromne znaczenie w rozgrywającej się fabule.

  Największą zaletą książki jest fabuła oraz spore tempo akcji. Wydarzenia następują po sobie błyskawicznie, nie dając bohaterom czasu na odpoczynek. Jednak mimo tego, czytając książkę nie czujemy się zagubieni i w każdej chwili bez problemów odnajdujemy się w przedstawionej sytuacji. Fabuła została skonstruowana w przemyślany sposób i wszystkie nagłe zwroty akcji są w pełni uzasadnione. 

   Język powieści jest niewymagający. Stosunkowo proste słownictwo oraz równie niewyszukana składnia nie sprawiają żadnych problemów w lekturze, pozwalając w pełni skupić się na akcji i rozgrywającej się fabule. Nie znajdziemy tu malowniczych opisów, czy dygresji. Wszystkie zdania służą do przedstawienia ciągu wydarzeń i utrzymaniu czytelnika w niecierpliwym oczekiwaniu na to, jak sytuacja się rozwinie.

   „Młody” mnie nie zawiódł. Podobnie jak: „Nocarz”, „Renegat” i „Nikt” jest świetnym czytadłem. Nie ma w niej wielkich, życiowych filozofii, czy głębokich myśli, jest za to akcja i dobrze przemyślana fabuła, co sprawia, że przez te czterysta stron mknie się błyskawicznie, chciwie chłonąc każde kolejne zdanie. Nie polecałabym zaczynania spotkania z Vesperem od tego tomu, gdyż można by się poczuć odrobinę zagubionym. Jest on natomiast bardzo dobrą kontynuacją przygody z Nocarzami i całą resztą wampirów stworzonych przez Magdalenę Kozak.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Panna i smok

Autor: Anna Dmytruszyńska

Wydawnictwo: OVO

Rok wydania: 2015

   Przy pierwszym spotkaniu z Anną Dmytruszyńską i jej „Tuzinem wierszy dla urwisów” jej twórczość wydała mi się mocno przeciętna. Ot, zwyczajne, nie zachwycające niczym wierszyki dla dzieci. Sięgając po „Pannę i smoka” nie spodziewałam się niczego szczególnego. Oczekiwałam opowieści dla dzieci, w której na próżno szukać czegoś więcej. Książka jednak pozytywnie mnie zaskoczyła.

  Bohaterką opowiadania jest królewna Helenka, dziedziczka tronu w Całkiem Ładnym Zamku. Pewnego dnia zostaje porwana przez złego smoka, który zamieszkał w okolicy. Król wraz z poddanymi rusza córce na ratunek. Nie zabrakło również przystojnego księcia na białym koniu, który zamierza zabić smoka, uratować dziewczynkę i ożenić się z nią za pięć lat. Fabuła pozornie więc jest typową bajką o uwięzionej księżniczce, jednak dość szybko możemy się przekonać, że to tylko powierzchowny osąd.

   Helenka nie przypomina typowej królewny. Nie jest rozkapryszoną, roszczeniową panną, która tylko czeka aż inni będą na jej rozkazy. Dziewczyna jest rezolutna i nie boi się samodzielnie rozwiązywać swoich problemów. Nie boi się smoka i nie ma najmniejszych oporów, by spokojnie napić się z nim herbaty. Wizyta rycerza psuje jej plany, gdyż samodzielnie znalazła znacznie lepsze rozwiązanie sprawy porwania niż bezmyślne zabicie smoka i przymusowe zamążpójście.

   O ile postać Helenki została naszkicowana drobiazgowo, o tyle pozostali bohaterowie znacznie bardziej przypominają klasyczne archetypy. Król jest królem i ojcem, który zrobi wszystko by ratować jedyne dziecko. Zgodnie z baśniową konwencją, jest poczciwym, nieco pociesznym mężczyzną, otoczonym grupką wiernych wasali. Książę na białym koniu, również w niczym nie odbiega od standardowego przedstawienia postaci. Młody, przystojny i bogaty w wszelkie przymioty ciała jest przy tym nieco zarozumiały i zbyt pewny siebie. Od baśniowego schematu odbiega nieco smok. Nie jest to bezmyślna i żądna krwi bestia. Jest inteligentny i nie ma oporów przed prowadzeniem negocjacji, dzięki którym wszystkim w królestwie będzie żyło się lepiej.

   Opowieść jest pięknie wydana. Mapy na wewnętrznych stronach okładek pozwalają czytelnikom poznać przedstawione królestwo, a nazwy poszczególny miejsc mają w sobie wiele uroku, znajdziemy wśród nich zarówno Królewski Zagon Kapusty jak i Lasy Pełne Grzybów. Kolorowe ilustracje Alicji Kocurek sprawiają bardzo baśniowe wrażenie, podkreślając konwencję przyjętą przez autorkę.  Wewnątrz znajdziemy zarówno duże dwustronicowe, wielobarwne obrazki, jak i niewielkie rysunki wpasowane w tekst. Z jednej strony duże połacie zapełnione treścią mogą nieco zniechęcić młodych czytelników, z drugiej zaś czcionka jakiej użyto jest duża i całość jest bardzo czytelna.

   Anna Dmytruszyńska używa bogatego słownictwa, które również przywodzi na myśl tradycyjne baśnie. Znajdziemy tu takie słowa, których nie używa się na co dzień, jednak nie ma ich bardzo wiele. Nie są to też ani specjalistyczne określenia, ani archaizmy, raczej wyrażenia wychodzące powoli z użycia lub po prostu niepopularne - jak choćby „pantalony”, czy „sprawunki”. W książce dominują zdania złożone, ale nie wielokrotnie, dzięki czemu są łatwe w odbiorze. 

   „Panna i smok” to wspaniała, wciągająca opowieść dla dzieci, w której autorka pobawiła się nieco z konwencja baśni i nadała historii zupełnie inny wymiar. Ma ogromny potencjał wychowawczy, gdyż ukazuje, że znacznie lepiej samemu spróbować sobie poradzić z problemem, niż czekać na rycerza na białym koniu, przynoszącego ratunek. Ubranie tej myśli w interesującą, zabawną historyjkę, sprawia, że losy Helenki poznajemy z niekłamaną przyjemnością. Książka z pewnością może pomóc w budowaniu w dziecku pewności siebie i wiary we własne siły i jest to jej ogromną zaletą.

Za książkę serdecznie dziękuję portalowi Sztukater.

Stos czerwcowy - potrójny

   Do dzisiejszego stosu przygotowywałam się dość długo, przez kilka dni oczekiwałam przesyłki od Sztukatera, by zawarte w niej książki uwzględnić w czerwcowej notce. Sporo zakupów tym razem i to zarówno zakupy nowych książek z Arosa, jak i używanych, nabytych w jednym z licznych internetowych antykwariatów.

   Pierwszy stosik - antykwariatowy:

   Obeliks i spółka, Wielka przeprawa Rene Gościnny, Albert Uderzo Kiedyś ten moment musiał nastąpić. To pierwsze tomy w rodzącej się powoli kolekcji Asteriksa i Obeliksa. Obydwa przeczytane.

   Katedra Jacek Dukaj, Tomasz Bagiński Zdecydowanie najdroższa pozycja na tej kupce i jak większość również z pochodząca z biblioteki, a że ogólnie jest obecnie słabodostępna, to nie wydziwiałam za bardzo, zwłaszcza, że wizualnie piękna. Przeczytana i możliwe, że doczeka się recenzji.

   Korsarz admirałem George Bidwell To książka, która sprawiła mi pewien kłopot, bo byłam pewna, że z pośród biograficznych utworów tego autora nie mam książki poświęconej Francisowi Drake'owi, okazało się jednak, że mam i jest to Pirat królowej. Porównałam obydwie i pewne różnice widać, tak czy inaczej na ten tomik znajdę chętnego, więc się nie martwię za bardzo.

   Mistrz pieśni Orson Scott Card Czytałam ją co najmniej dwukrotnie, z tym za pierwszym razem lata temu, trafiła się w przyzwoitej cenie, to kupiłam.

   Pippi Pończoszanka Astrid Lindgren To sprawczyni całego tego stosiku, jedna z moich ulubionych książek w dzieciństwie. Kupiłam ją, bo tylko tej części przygód rudej pieguski mi brakowało, a potem zerknęłam, co jeszcze ma ten sam sprzedający i tak jakoś się nazbierało.

   Bracia rywale, Zygmuntowskie czasy, Historia kołka w płocie Józef Ignacy Kraszewski Czyli przeszukiwanie przedmiotów sprzedającego, każda z nich była poniżej dwóch złotych, więc grzechem byłoby się nie skusić.

   Aleksander Wielki Maurice Druon Autora uwielbiam za jego Królów przeklętych, nie miałam więc żadnych oporów, by za śmiesznie małe pieniądze kupić kolejną jego książkę.

   Marmurowy faun Nathaniel Hawthorne to książka wybrana przypadkiem. Nazwisko autora kiedyś mi się gdzieś o uszy obiło, a że pisał już dość dawno temu, więc się skusiłam.

   Wiersze Adam Mickiewicz Całkiem solidny tomik prozy wieszcza, również za grosze, ciężko było nie brać.

   Stosik drugi - arosowy

   Naturalne związki organiczne Andrzej Kołodziejczyk Czytałam tę książkę na studiach i byłam oczarowana, mnóstwo interesującej wiedzy, podanej w bardzo fajny sposób. Nowe wydanie w porównaniu ze starym utyło o jakiś dwieście stron, więc sporo. Na pewno będę do niej zaglądać, choć raczej nie przeczytam ponownie.

   Huzar, Misja: Encyklopedia Arturo Perez Reverte Kolejne dwie książki tego autora na moich regałach (oczywiście nie mam na nie miejsca, ale to nie ważne). Pewnie nieco poczekają na swoją kolej.

   Grimm City. Bestie Jakub Ćwiek Pierwszy tom serii bardzo mi się podobał, więc trzeba było kupić kolejny. Z lekturą nieco poczekam zapewne.

   Przewodnik pani Bradshaw. Ilustrowany informator o drogach żelaznych Terry Pratchett Ciężko było nie kupić. Już przeczytana, nie wiem jeszcze czy będę recenzować.

   Żółw przypomniany Terry Pratechett, Stephen Briggs Pratchettowe kompendium, równie ciężko było się oprzeć. Czeka cierpliwie na przeczytanie.

   Ostre cięcia Joe Abercrombie Pierwsze prawo tego autora bardzo mi się podobało, więc z chęcią sięgnę po opowiadania z tego uniwersum.

   I stosik trzeci - zakupowo/recenzencko/wymiankowo/prezentowy

   Historia trucizny Adela Munoz Paez Prezent, z jednej strony trafiony, bo moja tematyka, z drugiej strony niestety zdublowany. Szuka zatem nowego domu. Recenzję nawet udało mi się napisać i nie tak dawno temu była na blogu.

   Psygoda na czterech łapach. Diuna w Himalajach Agata "Agi" Włodarczyk, Ksenia Potępa O tej książce dowiedziałam się już jakiś czas temu, śledząc profil Wombata, którego uwielbiam. Pojawiła się więc ciekawość i chęć podziwiania kolejnych rysunków Ksenii Potępy a i tematyka wydaje mi się ciekawa. Trafiła do mnie jako recenzentka.

   Mądra małpa Stefano Borgidlioni Prezent dla najstarszego z synów, książeczka z gatunku pierwszych czytanek. Przeczytana już dawno, ale recenzować nie będę.

   Dygot Jakub Małecki Kolejny autor, którego poznałam dzięki Legendom Polskim Allegro. Do tej książki przymierzałam się już jakiś czas, udało się ją przygarnąć na wymianie, więc się skusiłam.

   Boska cząstka Leon Laderman, Dick Teresi Książka, którą mocno polecał mi mąż. Kolejna po publikacjach Stephena Hawkinga porcja fizyki w planowanych lekturach.

   Dalej niż boska cząstka Leon Laderman, Christopher Hill Ciąg dalszy opowieści o bozonie Hicksa i jego kompanach. Podobnie jak po poprzednią, pewnie zbyt szybko po nią nie sięgnę.

   Prowadź swój pług przez kości umarłych Olga Tokarczuk Kolejna pozycja z wymiany, skusiłam się gdyż zaintrygował mnie Pokot Agnieszki Holland, a którego jeszcze nie obejrzałam. Książka przeczytana, ale nie zachwyciła. Jutro wędruje do nowego domu.

   Ukryte życia lasu David Haskell Na blogu crazy nauka czytałam pochlebną recenzję tej książki, zresztą do takiej tematyki zachęcać mnie nie trzeba. Recenzentka od Sztukatera.

   Sprawy Sherlocka Holmesa Arthur Conan Doyle Podobnie jak z pierwszą pozycją w tym stosie, również prezent i również dubel. Szuka nowego domu.

   Co w trawie piszczy Sabina Kaszak, Ewa Kussowska, Grażyna Naczyk To książeczka to również prezent, ale i nagroda. Wydana przez Miejski Ogród Zoologiczny Wybrzeża w ramach akcji Let it grow. Podoba mi się jej forma,

   Stąd do płotu, czyli z życia wiejskiego podwórka Anna Kaca Dopełnienie sztukaterowego zamówienia. Mała książeczka dla małych czytelników. Recenzja wkrótce.

   Czar kąkoli. Wybór fraszek Janusz Sipkowski Podobnie jak poprzedniczka, ta również dopełniała zamówienie. Lubię fraszki za ich zwięzłość, a jak są trafne, to tym bardziej. Przeczytałam kilka na wyrywki i już wiem, że nie będę żałować wyboru.

   Uff! Udało się wrzucić wszystko co do mnie ostatnio przyszło. Jak widać tematyka rozmaita, jak zawsze, a plany czytelnicze również, jak zawsze, odległe. Zdjęcia niestety nie najlepszej jakości, a że książki już rozdysponowałam po regałach, więc lepszych fotek nie będzie.

Grom i szkwał

Autor: Jacek Łukawski

Cykl: Kraina Martwej Ziemi. Tom II

Wydawnictwo: SQN Imaginatio

Rok wydania: 2017

  Gdy skończyłam debiutancką powieść Jacka Łukawskiego byłam nią zachwycona. To sprawiło, że niezwykle niecierpliwie wypatrywałam jej kontynuacji, tym bardziej, że najchętniej czytam cykle za jednym zamachem, unikając czekania na pojawienie się kolejnego tomu. W przypadku „Gromu i szkwału” czas, jaki przyszło mi na nią czekać dość mocno odbił się na odbiorze powieści. Musiała sprostać sporym oczekiwaniom oraz nie najlepszej pamięci odnośnie wydarzeń przedstawionych w „Krwi i stali”, a to nie wyszło jej na dobre. Po drodze pochłonęłam opowiadanie „Gianca” i już to nieco ostudziło moje oczekiwania.

   „Grom i szkwał” jest bezpośrednią kontynuacją „Krwi i stali”. Wątki urwane w pierwszym tomie, tu biegną dalej bez żadnego odstępu czasu. Arthorn wraz z Marcasem po powrocie do Wondertel zamiast odpocząć po trudach przeprawy przez Martwicę, musi zmierzyć się z oblężeniem Carmenes przez lorda Aurissa i zaginięciem następczyni tronu – księżniczki Azure. Jest ona jedyną kobiecą postacią pierwszoplanową i jedną z dwóch nowych postaci w tym tomie cyklu. Drugim bohaterem jest Ark Olson, znany z opowiadania „Gianca”. Niestety autorowi nie udało się wyeliminować problemu, jaki pojawił się w pierwszej części. I choć postacie są nieco mniej sztampowe, poznajemy ich głębię i motywy, to jednak nadal relacje między bohaterami są dość proste i schematyczne. Lojalność sługi względem przełożonego, wymagania władczyni względem wasali, czy uwielbienie dla lokalnego bohatera, to tylko przykłady związków między nimi na jakie natrafimy na kartach powieści. Trudno doszukać się bardziej skomplikowanych motywów ich postępowania.

   Mroczny i tajemniczy Fardor, który zagościł na kartach „Krwi i stali” w dalszym ciągu pozostaje mroczny i tajemniczy. Dowiadujemy się o nim niewiele. Pojawia się natomiast równie enigmatyczna Pani, dla której prawie wszyscy pracują w mniej lub bardziej jawny i oczywisty sposób. Nie można nie odnieść wrażenie, że Pani rządzi całym przedstawionym światem, jednak o tym dlaczego i co zamierza z nim zrobić się nie dowiemy.

   Poznany w pierwszym tomie świat mocno się rozrósł na kartach „Gromu i szkwału”. Poza płanetami i ich mieszkańcami, którzy pojawili się w „Giance” wraz z bohaterami zwiedzamy kolejne krainy. Ziemie zamieszkane przez smoki, czy ogromny labirynt podziemnych tuneli, to tylko nieliczne z nowych przestrzeni wyrysowanych przez autora. Wszystkie zostały przedstawione dość dobrze, choć można by narzekać na ich nadmiar i wynikający z niego brak drobiazgowości. To sprawia, że choć nowych ziem jest tu sporo, o wielu dowiadujemy się jedynie tyle, że są nowe i nieznane wcześniej bohaterom.

   Sporą bolączką, utrudniającą lekturę powieści są nawiązania do pierwszej części i dość mętna ogólna polityka przedstawionych stronnictw. To sprawia, że przez pierwszą połowę książki dość trudno zrozumieć o co tak naprawdę chodzi i do czego dążą bohaterowie. Wynika to nie tyle z głębi ich motywów, co raczej z symbolicznego i chaotycznego ich przedstawienia. 

   Język książki nie odbiega niczym od tego z pierwszego tomu. Ponownie znajdziemy tu sporo archaizmów nawiązujących do czasów średniowiecznych. Nazwy stworzeń zamieszkujących uniwersum Martwej Ziemi są albo zgodne z mitologią słowiańską, albo wymyślone przez autora w taki sposób, że idealnie się do niej wpasowują. Warstwa językowa to jedna z mocniejszych stron tej książki.

   Po ogromnych oczekiwaniach odnośnie drugiej części „Krainy Martwej Ziemi” przyszło spore rozczarowanie. Lektura nie pochłonęła mnie prawie zupełnie i musiałam się zmuszać, by zasiąść do książki, choć podejrzewam tego problemu częściowo można by uniknąć, gdybym tomy czytała jeden po drugim. Ponadto trudno było się uwolnić od poczucia zagubienia i całkowitego chaosu, jakby autor miał ogromną ilość pomysłów i wszystkie próbował umieścić w jednej powieści, nie przejmując się na ile ma to sens. I choć tak od drugiej połowy, to wrażenie mija, to jednak znacznie wpływa na odbiór lektury. Nie jest to jednak zła książka, a cały cykl ma ogromny potencjał.

Cuda z mleka. Pankracy i Tatarak na tropie bakerii

Autor: Justyna Bednarek

Cykl: Czytam sobie. Poziom 2

Wydawnictwo: Egmont

Rok wydania: 2017

   Zachęcanie dzieci do czytania książek to inicjatywa, której zawsze będę gorąco kibicować. By to się jednak udało potrzeba nie tylko odpowiednio napisać książkę, ale i znaleźć temat na tyle interesujący, by młody czytelnik czuł, że z lektury dowiedział się czegoś nowego i ciekawego. Seria „Czytam sobie” ukazująca się nakładem wydawnictwa Egmont zawiera między innymi opowiastki dla dzieci, w których przemycono nieco wiedzy o otaczającym nas świecie. Jedną z takich książeczek są „Cuda z mleka” a jej tematem jest fermentacja mlekowa. Jako mama i biotechnolog w jednym, nie mogłam przejść obojętnie obok takiej pozycji.

   W książeczce mały chłopiec – Pankracy pozostawił poza lodówką bidon napełniony mlekiem i gdy napił się z niego następnego dnia, był zdziwiony zmianami jakie w nim zaszły. Na szczęście obecny w pobliżu profesor Tatarak wyjaśnił mu, co się stało i dlaczego. A dzięki specjalnemu pojazdowi młody bohater mógł na własne oczy zobaczyć cud fermentacji mlekowej.

   Książeczka jest bardzo kolorowa i bogato ilustrowana. Ostre, wyraźne kontury oraz plamy niczym z rozlanej farby przywodzą na myśl rysunki kilkulatka, są jednakże bardzo przyjemne dla oka. Przedstawione schematycznie bakterie oraz proces fermentacji może dalekie są od rzeczywistego obrazu, jednak idealnie go prezentują. Znajdziemy tu sympatyczne pozytywne bakterie i groźnie wyglądające złe bmikroby. Pokazano też cząsteczki cukrów i białek, których wielkość jest absolutnie nieproporcjonalna do wymiarów drobnoustrojów, jednak gdyby zachować proporcje, to nie byłoby ich widać w ogóle. 

   Pod względem merytorycznym nie można się jednak przyczepić do przedstawienie tego, co dzieje się w pozostawionym w pokojowej temperaturze mleku. Informacje o fermentacji przedstawione zostały w sposób zrozumiały i choć są mocno uproszczone, to, co niezwykle ważne, w uproszczenia nie wkradły się przekłamania. Dzięki temu po lekturze, bez problemu można porozmawiać z dzieckiem o pominiętych szczegółach, bez konieczności prostowania zawartych w książeczce informacji. Walory edukacyjne tej, jakby nie było, niepopularnonaukowej lektury są warte docenienia.

   Jak możemy przeczytać na okładce, książeczka zalicza się do czytanek drugiego poziomu w serii „Czytam sobie”. Oznacza to, że nie znajdziemy tu ani polskich znaków (z wyjątkiem „ł” i „ó”), ani dwuznaków. Słownictwo zostało dobrane z pominięciem tych, trudniejszych głosek, co z pewnością ułatwia składanie zdań początkującemu czytelnikowi. Natrafimy tu natomiast na kilkanaście trudniejszych, specjalistycznych słów, takich jak: konsystencja, cytoplazma, czy fermentacja. Pozwala to dziecku na znaczne wzbogacenie słownictwa i poznanie nowych, ciekawie brzmiących terminów. I choć mamy tu do czynienia z celowym uproszczeniem języka, zarówno pod względem składni jak i doboru użytych głosek, nie razi to jednak dzięki bogatemu słownictwu.

   Jest to bardzo ciekawa pozycja i zdecydowanie rodzi w młodym czytelniku głód wiedzy oraz budzi zainteresowanie otaczającym nas światem. Znajdziemy tu zarówno ciekawą, fantazyjną fabułę, jak i dyskretnie przemyconą, poprawną merytorycznie, wiedzę. Książeczka skłania do zadawania pytań i zgłębienia tematu, dzięki czemu jest to prawdziwie wartościowa lektura, która spełnia wszystko, co powinna spełniać książeczka dla dzieci uczących się czytać: daje przyjemność z czytania oraz pozwala dowiedzieć się czegoś nowego.  Z pewnością jest to pozycja znacznie bardziej godna uwagi, niż czytanki sprowadzające się do przedstawienia zabawnych przygód bohaterów.

Za książkę serdecznie dziękuję wydawnictwu Sztukater.